Wij zijn van mening van wel.
Laten we voorop stellen dat we van mening zijn dat er een plek is voor seksuele voorlichting in het voortgezet onderwijs en dat thema’s als ‘online weerbaarheid’ een onderdeel zijn van bij deze tijd passend onderwijs. We zetten vraagtekens bij de manier waarop het huidige lesprogramma in het primair onderwijs vormgegeven wordt.
Eerst even de geschiedenis in.
In 2009 heeft de World Health Organisation (WHO), Regional Office for Europe, in samenwerking met BZgA (Bundeszentrale für gesundheitliche Aufklärung) en experts uit West-Europese landen het voortouw genomen om een Europese standaard te ontwikkelen voor seksuele voorlichting. Het ontbrak tot dusverre aan een duidelijke richtlijn. Rutgers WPF, kenniscentrum seksualiteit, is nauw betrokken geweest bij het opstellen van de richtlijn en onderschrijft deze ook.
Sinds eind 2012 zijn scholen verplicht aandacht te besteden aan seksualiteit, diversiteit en met name seksuele diversiteit. Scholen hebben daarnaast de taak te zorgen voor een sociaal veilig klimaat in en om de school en aandacht te besteden aan burgerschap. Scholen zijn echter vrij om hier invulling aan te geven zoals zij zelf willen.
Het is vastgelegd in kerndoelen. In dit geval gaat het specifiek om de kerndoelen 38, 43 en 53.
Grootste bijdrager op dit vlak: Rutgers WPF(voorheen de Rutgersstichting). Zij hebben een richtlijn opgesteld die je overal als een rode draad tegenkomt. Zij bepalen wat een kind in elke fase zou moeten weten, vinden en kunnen.
Rutgers WPF (2013).
Richtlijn seksuele en relationele vorming: Visie, doelen en uitgangspunten.
In de richtlijn wordt beschreven welke thema's in welke ontwikkelingsfase relevant zijn voor seksuele vorming en wat kinderen in elke fase zouden moeten weten, vinden en kunnen op gebied van relaties en seksualiteit.
Je leest het goed; wat kinderen in elke fase zouden moeten weten, vinden en kunnen op gebied van relaties en seksualiteit.
Er is al eerder ophef ontstaan over seksuele vorming in het onderwijs. De kritiek is meestal gericht op de manier waarop het in het basisonderwijs vormgegeven wordt.
De afgelopen weken ging het in het nieuws en online vooral over de Boekenlijsten.
Maar zijn de boeken het enige of het grootste probleem?
In 2013 introduceerden de NTR en Rutgers ‘Dokter Corrie’. Dat werd een rubriek in (toen nog) SchoolTV weekjournaal. Een aantal ouders werd plotseling geconfronteerd met een overstuur kind na schooltijd. Na een goed gesprek werd duidelijk dat het ging om de onderwerpen die in afleveringen van Dokter Corrie behandeld worden. Het gaat dan om onder andere porno, prostitutie, en zelfbevrediging. Deze ouders zijn een website en een petitie gestart. De petitie is door 12.000 ouders ondertekent en aangeboden aan de Tweede Kamer.
Met het verdwijnen van SchoolTV Jeugdjournaal stopte ook de actie. Dokter Corrie kreeg een eigen ‘Dokter Corrie Show’ op de NTR. Maar het was aan de ouders zelf om dt te bekijken.
Wat deze ouders toen niet wisten is dat alle afleveringen van Dokter Corrie simpelweg verplaatst zijn naar de digitale omgeving van SchoolTV en het materiaal nog steeds ingezet wordt in het onderwijs. Door bijvoorbeeld het organiseren van de ‘Week van de Lentekriebels’ met daarin opnieuw (of nog steeds) een prominente rol voor Dokter Corrie.
We zijn van mening dat ouders op de hoogte moeten zijn van de wijze waarop deze gevoelige informatie met kinderen gedeeld wordt om vervolgens zelf een mening te kunnen vormen of deze vorm van voorlichting passend is bij de beleving en ontwikkelingsfase van hun kind.
Wil je zelf een beeld vormen van de afleveringen van Dokter Corrie?
Kijk dan hier https://schooltv.nl/programma/dokter-corrie/afleveringen
Goed om te weten: op schoolTV is Dokter Corrie gelabeld als geschikt voor alle leeftijden en bestemd voor groep 6-8.
De meningen over of de ophef terecht is, verschillen en dus kan je het beste zelf onderzoek doen.
Doet de school van mijn kind mee aan de Week van de Lentekriebels? (43% van de scholen PO doen mee, 57% dus niet, data van 2022)
Hoe zit dat lesmateriaal nu precies in elkaar?
Als de school meedoet, welk materiaal zet de leerkracht dan precies in?
Welke opties heb ik als ouder?
Stel dat de school er aan mee doet en jouw kind zit in groep 6/7/8. Dan zou dit je zoektocht kunnen zijn:
Materiaal ‘Weerbaar online’ Groep 6-8
Daar viel ons het volgende op, wat naar ons idee zorgwekkend te noemen is:
Dokter Corrie
Waar gaat over?
Gesprekken met 17 jarigen die praten over intieme ervaringen en daten via online apps als Tinder, tonen aan kinderen in de leeftijdscategorie van 9-12 jaar is ongepast en niet leeftijdsadequaat. Met deze aflevering heb je nu dus een kind nieuwsgierig gemaakt naar een specifieke dating site waar ze zelf nooit naar op zoek zouden zijn gegaan. Dat is grooming.
In een andere aflevering over ‘Internet’ bezoekt Dokter Corrie porno-actrice Bobbie Eden. In een interview vraagt ze Bobbie onder andere hoe bijvoorbeeld een dag op haar werk eruit ziet, waarbij ze bespreken dat het soms niet klikt met je partner op de set maar dat je dan toch seks met elkaar moet hebben, of ze het moeilijk vindt om met iemand seks te hebben waar ze niet verliefd op is, dat je soms weleens van iemand ‘liever niet’ en dat ze dan de zweetdruppels op zich voelt vallen en daar de rillingen van krijgt. De scene afmaken is dan lastig, maar moet wel. En niemand gaat haar helpen.
Als Dokter Corie vraagt wat ze er zelf van vind, dan geeft ze aan dat ze er wel trots op is. En ze is geen losbol, maar eerder een ‘burgertrutje’. In een panel van 17 jarigen bespreken ze daarna dit thema. Niets iets om met je ouders te bespreken, vinden ze, maar met je vrienden kan je dat prima bespreken want het is gewoon normaal.
Ook dit is naar onze mening niet leeftijdsadequaat.
De witte jas en de titel doctor lijken bewust gekozen om een bepaalde mate van expertise en autoriteit uit te stralen, waar dit uiteraard niet zo is. Dokter Corrie is een fictief, humoristisch typetje gespeeld door een actrice.
In de handreiking voor leerkrachten worden allerlei feiten genoemd over onder het bezit van een smartphone en het aantal kinderen dat de telefoon naar de slaapkamer neemt. Wij missen hier bronvermeldingen bij en vragen ons af of deze gegevens kloppen of dat dit meer een legitimering is van het werk dat de Rutger Stichting doet.
Wanneer de school van jouw kind deze afleveringen tonen tijdens de week van de lentekriebels, kun je het gesprek aangaan met de school en eventueel jouw kind thuis houden op het moment dat deze aflevering getoond worden.
Boekenlijst 2024
Als laatste een link naar de boekenlijst van 2024.
Informeer een bij de schoolbieb welke boeken erin staan?
Welke informatie gaat naar leerkrachten?
Veel leerkrachten blijken seksuele vorming ook een lastig onderwerp te vinden. Daarvoor wordt voorzien in een handreiking.
In die handreiking en in veel van de materialen worden steeds dezelfde stellingen aangenomen over gedrag en risico’s per leeftijdsgroep en die worden allemaal onderbouwd met dit rapport.
Informatie voor ouders:
In deze handreiking worden dezelfde stellingen en onderzoeken aangehaald. Na het lezen van deze informatie zou je als ouder bijna kunnen overnemen dat dit de waarheid is.
Stel eens dezelfde vragen in je omgeving.
Hoeveel kinderen hebben een smartphone?
Hoeveel kinderen nemen die mee naar hun slaapkamer?
Zijn ze beveiligd (bv met Google Family)?
Herken je het dat kinderen zo vroeg met naakt en seks geconfronteerd worden?
Uit deze handreiking: De Dokter Corrie Show (schooltv.nl)
De hamvraag: Hoe ga je hier als ouder mee om?
Als je als ouder zorgen hebt over hoe de eerder genoemde kerndoelen worden 38, 43 en 53 worden vormgegeven, ga in gesprek met de school en specifiek de leerkracht. Informeer, luister en geef vervolgens je bezwaren aan.
Niet alle scholen zullen al het aangeboden materiaal implementeren. Het is dus belangrijk om te onderzoeken in hoeverre jou kind werkelijk wordt blootgesteld aan het, naar onze mening, schadelijke materiaal.
Bepaalde onderwerpen zoals online weerbaarheid, assertiviteit en grenzen kunnen stellen blijven belangrijke onderwerpen die in groepsverband een waardevolle bijdrage leveren aan de ontwikkeling van je kind. Hier zijn een heleboel andere programma’s en manieren voor beschikbaar.
Bespreek met school je grenzen.
En wees niet bang om die grenzen ook daadwerkelijk te stellen.
Het internationale verdrag voor de rechten van het kind dat ook door Nederland is ondertekend, stelt uitdrukkelijk dat de opvoeding het primaire recht (en plicht) van de ouders is.
Zij hebben, aldus het verdrag, het recht om dit te doen in vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst en op een wijze die past bij de leeftijd en ontwikkeling van het kind.
De overheid en scholen zijn blijkens dit verdrag verplicht om deze rechten te beschermen, te respecteren en op passende wijze te ondersteunen.